Το γεννέθλιο της Παναγίας σήμερα και μαζί η επέτειος της ναυμαχίας των Σπετσών, που έγινε σαν τέτοια μέρα το 1822.
"...Όταν στις 3 Απριλίου 1822 οι Σπετσιώτες πρόγονοί μας επαναστάτησαν , πρώτοι απ’ όλους τους νησιώτες, σηματοδοτώντας την έναρξη του κατά θάλασσαν αγώνα, με το λάβαρο που ύψωσαν στα κατάρτια των πλοίων τους, δήλωσαν την αποδοχή μιας πορείας που είχε δύο μονάχα επιλογές: την ελευθερία ή το θάνατο.
Κι είχαν πλήρη συνείδηση του τι σήμαινε αυτό, αφού ήταν νωπές ακόμα οι μνήμες από τον όλεθρο που ‘φερε η συμμετοχή τους στα Ορλωφικά, όταν, μετά την αποτυχία του κινήματος, στίφη Τουρκαλβανών κάψανε το νησί σπέρνοντας την ερήμωση και το θάνατο.
Το δεύτερο έτος της επανάστασης, οι Τούρκοι πέρασαν στην αντεπίθεση , βάζοντας σ’ εφαρμογή ένα σχέδιο για ην ανάκτηση της Πελοποννήσου, που ήταν ουσιαστικά κάτω απ’ τον έλεγχο των Ελλήνων .Το σχέδιο αυτό περιλάμβανε την καταστροφή των τριών νησιών , των Σπετσών της Ύδρας και των Ψαρών που έλεγχαν με το στόλο τους το Αιγαίο κι εμπόδιζαν τον ανεφοδιασμό του Τουρκικού στρατεύματος .
Έτσι στα μέσα Ιουνίου παράλληλα με την πολυάριθμη στρατιά του Δράμαλη στη στεριά, ξεκίνησε στη θάλασσα η αρμάδα του Μεχμέτ πασά, που πέρασε στα μέσα Ιουλίου τη Μυτιλήνη κι ενώθηκε με τον Αφρικανικό στόλο.
Έπειτα πέρασε ανοιχτά της Πελοποννήσου κι αγκυροβόλησε στην Πάτρα, δίχως να τολμήσει να πλησιάσει το Ναύπλιο για να βοηθήσει το Δράμαλη ή να αποπειραθεί να πλήξει τις Σπέτσες και την Ύδρα.
Εν τω μεταξύ μέχρι το τέλος Ιουλίου ο στρατός του Δράμαλη καταστράφηκε στα Δερβενάκια από τον Κολοκοτρώνη και τους άντρες του και διαλύθηκε στον κάμπο της Κορίνθου.
Η προσωρινή απραξία του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου δεν καθησύχασε τα τρία ναυτικά νησιά που ετοιμαζόντουσαν για την αναμέτρηση που θα ήταν καθοριστική για την έκβαση του αγώνα.
Στις 6 Σεπτεμβρίου ανάψανε στη Βίγλα των Σπετσών φωτιές, σινιάλο για την αρμάδα του εχθρού που φάνηκε στον ορίζοντα.
Όσα απ΄ τα γυναικόπαιδα ήταν ακόμα εδώ, μπήκανε στα καράβια και περάσανε στην Ύδρα που ήταν με τις απότομες ακτές της απόρθητη κι απροσπέλαστη σε απόβαση εχθρική.
60 άντρες όλοι κι όλοι έμειναν να υπερασπίσουν το νησί με επί κεφαλής το Χατζηγιάννη Μέξη, όλοι τους αποφασισμένοι για το θάνατο και δεμένοι μ όρκο να σκοτώσουνε οι ίδιοι όποιον θελήσει να λιποτακτήσει, ακόμα κι αν είναι ο αδελφός τους.
Το πρωί της 8ης Σεπτεμβρίου φάνηκε στο μπουγάζι ο στόλος του εχθρού που τον αποτελούσαν 90 τεράστια πλοία κι ανάμεσά τους 5 Αυστριακά γεμάτα εφόδια
Ο στόλος των τριών νησιών που τον περίμενε , είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στις Σπέτσες την Παραπόλα και το Τρίκερι.
Σχέδιο δράσης κι αρχηγός του Ελληνικού στόλου δεν υπήρχε.
Στο Μιαούλη, μόνο κάποια πρωτοβουλία κινήσεων αναγνώριζαν.
Όταν έδωσε σήμα να τον ακολουθήσουν στο μυχό του Αργολικού, για να παρασύρουν και ν αντιμετωπίσουν εκεί τα τεράστια πλοία του εχθρού, οι σπετσιώτες πλοίαρχοι δεν πειθάρχησαν γιατί έβλεπαν πως έτσι έμενε το νησί τους απροστάτευτο εντελώς κι άρχισαν πρώτοι να κανονιοβολούν, ξεκινώντας τη ναυμαχία μπροστά από το κανονιοστάσιο που βρίσκεται στο χώρο αυτό.
Ακολουθούν στιγμές δραματικές.
Οι λιγοστοί υπερασπιστές του νησιού γύρω απ΄ το Χατζηγιάννη Μέξη αγωνίζονται υπεράνθρωπα για ν αποτρέψουν τη απόβαση του εχθρού που δεν πρέπει να καταλάβει πως το νησί είναι σχεδόν ανυπεράσπιστο, κι απλώνουν φέσια πάνω στα καραμπούσια να φαίνονται από μακριά πως είναι οχυρωμένοι άντρες.
Ώρες κανονιοβολούν λυσσαλέα χωρίς να πειθαρχούν να κάνουν οικονομία στο λιγοστό μπαρούτι που διαθέτουν. Πάνω από δυο χιλιάδες τηλεβόλα κι από τις δυο πλευρές ρίχνουν αδιάκοπα ως το σούρουπο.
Δώδεκα χιλιάδες άνθρωποι παρακολουθούν τη μάχη απ τις απέναντι ακτές όπου έχουν στηθεί κανονιοστάσια για να βοηθήσουν όποτε χρειαστεί.
Σκαρφαλωμένα στα βράχια της Ύδρας τα γυναικόπαιδα προσπαθούν με την ψυχή σφιγμένη να διακρίνουν κάτι, και καθώς μόνο πυκνούς καπνούς βλέπουν παντού, ξεσπούν σε θρήνο νομίζοντας πως κάηκε ξανά το νησί τους.
Πέφτει το σούρουπο κι ο αγώνας συνεχίζεται με την ίδια ένταση.
Σε μια στιγμή , ξεκόβει απ’ τ’ άλλα πλοία κι εμψυχωμένος από τις ζητωκραυγές των άλλων σπετσιωτών, ορμάει με το πυρπολικό του ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης στη ναυαρχίδα του εχθρού, σε μια απόπειρα καταδικασμένη από τη λογική αλλά τέλεια εναρμονισμένη με την απόφαση που είχε συνοψιστεί σε τρεις λέξεις πάνω στα λάβαρα του αγώνα.
Το τοπίο είναι θολό απ΄ τους καπνούς .Καθώς τον βλέπουν να χάνεται στο γνόφο παρακαλούν την Παναγία που γιορτάζει αυτή τη μέρα, την τελευταία τους ελπίδα, να κάνει το θαύμα της.
Κι όταν βλέπουν το στόλο του εχθρού να τρέπεται σε φυγή, αντιλαμβάνονται πως εισακούστηκαν οι προσευχές τους ο Κοσμάς Μπαρμπάτσης έπαιξε το ρόλο του από μηχανής θεού στο δράμα που ήταν σε εξέλιξη.
.Δεν είχαν σωθεί μονάχα οι Σπέτσες, είχε σωθεί η Επανάσταση κι ο αγώνας, είχε σωθεί η πατρίδα. Ευχαριστούν την Παναγία που τους βοήθησε και την ονομάζουν Αρμάτα, ομολογώντας πως αυτή είναι η δική τους Αρμάδα που τους προστατεύει από κάθε επιβουλή και κτίζουν εκκλησία στη χάρη της πάνω απ το κανονιοστάσιο .
Τούτη την ιερή στιγμή, βρισκόμαστε στον τόπο που 60 γενναίοι Σπετσιώτες στις 8 Σεπτεμβρίου του 1822 ,αποφασίσανε να γίνει αν χρειαστεί ο τάφος τους για να σώσουν την πατρίδα, απέναντι απ΄ την ηρωική μορφή του Κοσμά Μπαρμπάτση, που απεικονίζεται εκστατικός σα μύστης, περιβεβλημένος με ένα σθένος μεταφυσικό, με το δαυλό στο χέρι σαν το λαμπαδηδρόμο της ειρήνης, με μια μεγαλοσύνη που προσμετρείται με της αποκοτιάς του το παράλογο, και δε μας αφήνει κανένα περιθώριο να ενοχοποιήσουμε τους πανηγυρισμούς για το μεγάλο γεγονός που έγινε σαν τέτοια μέρα εδώ.
Γίνεται σύμβολο διαχρονικό του ανθρώπου που αγωνίζεται όχι μονάχα για την επιβίωση αλλά για τα μεγάλα ιδανικά, που ξέρει να στέκεται όρθιος στα δύσκολα και στα ακραία και τότε, κυρίως τότε, μας δείχνει πόση δύναμη μπορούμε ν αντλήσουμε τις αιώνιες πηγές των εθνικών μας αξιών μέσα από την ιστορική μας μνήμη, για να να παλέψουμε με όλες εκείνες τις δυνάμεις που αντιστρατεύονται στη ζωή και να εκπληρώσουμε το χρέος της ιστορικής συνέχειας σε μια πορεία εναρμονισμένη με τα οράματα και τις θυσίες των ανθρώπων που τιμάμε σήμερα.
Καλομοίρα Αργυρίου-Κουμπή "
Το παραπάνω κείμενο εκφωνήθηκε ως πανηγυρικός της ημέρας στις 8 Σεπτεμβρίου του 2007 από την Καλομοίρα Αργυρίου-Κουμπή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου