«Σεισμός γης»

Η εορτή των Χριστουγέννων που αποτελεί ως γεγονός «σεισμόν γης», κατά τη χαρακτηριστική έκφραση του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, είναι το κεντρικό μυστήριο όλης της Θείας Οικονομίας. Η δημιουργία και η σωτηρία, όλη η ελεημοσύνη και η φιλανθρωπία της αγίας Τριάδας, ανακεφαλαιώνονται στον Θεάνθρωπο Χριστό, που με την ενσάρκωσή Του κι όλα τα μυστήρια της ένσαρκης παρουσίας Του απεκάλυψε τη χριστολογική και χριστοκεντρική ρίζα και προοπτική κάθε πραγματικότητας και ολόκληρης της πραγματικότητας. Έτσι εξηγείται γιατί τα Χριστούγεννα εορτάζονται και πανηγυρίζονται σαν «τα σωτήρια του κόσμου, η γενέθλιος ημέρα της ανθρωπότητος, η κοινή εορτή πάσης της κτίσεως» (Μ. Βασίλειος). Επειδή, ο «επιδημήσας Λόγος του Θεού εκένωσεν εαυ­τόν, ίνα τω κενώματι αυτού πληρωθή ο κόσμος».
«Επειδή ο Θεός», λέγει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκη­νός, «μας έδωσε να κοινωνήσουμε το καλύτερο και δεν το φυλάξαμε, γι’ αυτό μεταλαβαίνει το χειρότερο, εννοώ τη φύση μας, ώστε από τη μια μεριά να ανακαινίσει τον εαυτό Του και με τον εαυτό Του το κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, και από την άλλη να διδάξει και σ’ εμάς την ενάρετη πολιτεία, αφού με τον εαυτό Του την έκαμε σ’ εμάς δυνατή. Να μας ελευθερώσει από τη φθορά με την κοινωνία της ζωής γενόμενος απαρχή της αναστάσεώς μας. Να ανακαινίσει το σκεύος που αχρειώθηκε και κομματιάστηκε, να μας λυτρώσει από την τυραννία του διαβόλου, με το να μας καλέσει στη θεογνωσία και να τον νεκρώσει, να μας μάθει να παλεύουμε αποτελεσματικά με τον τύραννο, οπλισμένοι με υπομονή και ταπείνωση».
«Ο Θεός πτωχεύει την εμήν σάρκα, ίνα εγώ πλουτήσω την αυτού Θεότητα… κενούται της εαυτού δόξης επί μι­κρόν, ίνα εγώ της εκείνου μεταλάβω πληρώσεως». Ο Θεός μας έρχεται να κενωθεί, να πτωχεύσει, να κριθεί, να σταυρωθεί, να κατέλθει στον άδη, να αναστηθεί και να αναληφθεί, για να φανερώσει με όλο αυτό το μυστήριο της κενώσεως Του ότι δεν είναι δύναμη, ισχύς, αυθεντία, κυριαρχία, νομοθεσία, καταδίκη, τιμωρία, εκδίκηση. Έρχεται, με άλλα λόγια, να σώσει στην αγάπη και με την αγάπη Του τον άνθρωπο, να βαστάξει όλες τις ασθένειες μας και να σηκώσει όλα τα ανομήματά μας, να μεταμορφώσει όλες τις απελπιστικά ανθρώπινες καταστάσεις σε γνώση της δυνάμεως της Αναστάσεως Του.
Ο Χριστός γεννιέται και ανακλίνεται πραγματικά στην Εκκλησία, και στο λίκνο της καρδιάς μας, που είναι λίκνο των άλογων παθών «θέλων ρύσασθαι ημάς εκ της αλογίας».
Η φάτνη της σαρκώσεως γίνεται το θυσιαστήριο του κόσμου από το οποίο προσφέρεται ο άρτος του Λόγου του Θεού σαν τροφή των λαών της γης διότι στο μυστήριο των Χριστουγέννων θεάται, προσκυνείται και δοξάζεται ολόκληρη η σωτηρία. Αυτό είναι το μυστήριο που μπορούν να θαυμάζουν όσοι μπορούν να αναγνωρίζουν τη μεγαλειότητα στην ταπείνωση, τον πλούτο στη φτώχεια, την ελευθερία στην υπακοή.(Αγαθαγγέλου, Επισκόπου Φαναρίου, «Η ζύμη του Ευαγγελίου.)